منابع کربن در خاک نقش کلیدی در پایداری سیستم‌های زراعی دارند. استفاده از ترکیباتی مانند بیوچار (Biochar) و کود آلی (Organic Manure) می‌تواند ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک را بهبود دهد و موجب افزایش فعالیت میکروبی شود. هدف این پژوهش بررسی اثر این ترکیبات بر رشد و کیفیت گل رز رقم ‘Miss Nana’ بود.

مواد و روش‌ها

آزمایش در استان یون‌نان چین انجام شد. چهار تیمار شامل:
۱. شاهد (کود شیمیایی)، ۲. بیوچار (۲٪)، ۳. کود آلی (۲٪)، ۴. ترکیب بیوچار و کود آلی (۱٪ + ۱٪) اعمال گردید.
بیوچار از نیشکر و کود آلی از کمپوست دامی تهیه شد. نمونه‌ها در قالب طرح RCBD با سه تکرار کشت شدند و پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و میکروبی خاک اندازه‌گیری گردید.

نتایج

• ماده آلی خاک (OM): تا ۱۸۰٪ نسبت به شاهد افزایش یافت.

• pH خاک: از ۵٫۹۲ به ۶٫۱۵ رسید.

• نیتروژن کل و فسفر قابل جذب: به ترتیب ۲۳٪ و ۱۹٪ افزایش نشان دادند.

• عملکرد گل: در تیمار ترکیبی ۵۲٪ بیشتر از شاهد بود.

• درصد گل‌های ممتاز: از ۵۳٪ (شاهد) به ۸۰٪ در تیمار ترکیبی رسید.

• تنوع میکروبی: شاخص شانن در تیمار BF به ۶٫۴۱ افزایش یافت.

• باکتری‌های مفید شامل Sphingomonas، Gemmatimonas و Bacillus افزایش معنی‌دار داشتند.

بحث

بیوچار پایداری خاک و ظرفیت نگهداری مواد غذایی را افزایش داد، در حالی که کود آلی با فراهم‌سازی کربن فعال باعث تحریک فعالیت میکروبی شد. ترکیب این دو موجب هم‌افزایی در تعادل کربن فعال و پایدار و بازسازی جامعه‌ی میکروبی خاک شد.
افزایش جنس‌های Sphingomonas و Gemmatimonas عامل تقویت جذب عناصر و بهبود کیفیت گل شناخته شد.

نتیجه‌گیری

استفاده‌ی هم‌زمان از بیوچار و کود آلی:

• باعث افزایش پایداری و حاصل‌خیزی خاک می‌شود.

• جامعه‌ی میکروبی را متعادل و کارآمد می‌سازد.

• عملکرد و کیفیت گل‌های زینتی را به‌طور چشم‌گیر افزایش می‌دهد.
  بنابراین توصیه می‌شود در تولید گلخانه‌ای رز و سایر گیاهان زینتی از ترکیب منابع کربنی برای بهبود پایداری خاک استفاده شود.

منبع: Frontiers in Microbiology (2025)
DOI: 10.3389/fmicb.2025.1558322